Ik heb mijn chef een keer ‘lieverd’ genoemd. Ik zei het zoals ik dat wel eens vaker zeg tegen vrienden. Maar chef was geen vriend en bovendien geen lieverd. Het bleef pijnlijk stil aan de andere kant van de lijn. Het mag duidelijk zijn: het was een beetje vreemd.
Gelukkig lachen we er nu om. Een slip of the tongue. Ik was thuis en totaal niet bezig met werk. Ik was zelfs een beetje overvallen door het telefoontje. Een vergissing die alles te maken had met de context. En context is belangrijk.
In de begintijd van WhatsApp gebruikte ik het, zoals bijna iedereen, vooral om gratis te sms’en met vrienden. En omdat er geen limiet zat aan de onzin die je kon ‘appen’, was dat ook vooral wat WhatsApp was: onzinnig gezwets.
Ik was dan ook verbaasd toen geïnterviewden appten, en later ook opdrachtgevers. WhatsApp was iets persoonlijks, vond ik. Daar hoorde zakelijke communicatie helemaal niet thuis. Daar was e-mail voor. Maar langzaamaan veranderde mijn WhatsApp-inbox tot wat het nu is: een verzameling van onzin, zakelijke correspondentie en kattenplaatjes. Een kleine rondgang langs vrienden vertelt hetzelfde verhaal. Al is lang niet iedereen daar even blij mee. Sommigen doen er dan ook alles aan om zakelijke communicatie via de app te beperken.
Ik snap dat wel. WhatsApp blijft toch iets persoonlijks. Alhoewel ik geen kwaad meer zie in een chef of collega die appt, blijft het toch vreemd, en eerlijk gezegd ongewenst, als een onbekende dit doet. Die klant of opdrachtgever hoort helemaal niet thuis op zo’n persoonlijk platform, tussen de kattenplaatjes, de ‘familie-app’ en wijnafspraken. Maar door te appen, plaatst deze zich wel ongevraagd in dat rijtje. Dat is vreemd. Net als iemand die je niet goed kent ‘lieverd’ noemen.
Maar WhatsApp helemaal niet zakelijk gebruiken, gaat naar mijn mening weer te ver. Want het werkt wel: even snel iets vragen aan die collega, of je chef op de hoogte brengen, gaat gewoon beter via de app dan via de mail. En sneller antwoorden ook.
Wat wel kan op WhatsApp en wat niet, verschilt sterk per persoon en per bedrijf. Iedereen heeft zo zijn ongeschreven regels. De één vindt ziek melden via de app bijvoorbeeld beter dan via de mail of sms. De ander vindt dat echt niet chic. Toch heb ik wel een paar regels ontdekt waar we het bijna allemaal over eens zijn: schrijf geen lange informele berichten, gebruik geen emoji’s en stuur geen berichten die net zo goed, of beter, via de mail kunnen.
Tony Jacobs is freelance journalist en webredacteur. Hij studeerde journalistiek in Utrecht, waar hij woont en werkt. Sinds 2014 werkt hij voor Tekst 2000 / B1 aan allerlei uitdagende projecten. Vanaf 2016 blogt hij ook voor Tekst2000/B1 over digitalisering in het onderwijs, communicatie en apps. Zijn vrije tijd besteedt hij aan hardlopen, mindfulness en het leren van de Japanse taal.