Een brief van de gemeente die je niet kunt ontcijferen. Moeite hebben met het lezen van de bijsluiter van medicijnen. Of je eigen kinderen niet kunnen voorlezen. In Nederland hebben maar liefst 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven en rekenen. In deze blog lees je hoe jij jouw zakelijke boodschap ook aan die doelgroep goed over kunt brengen.
Gelukkig worden er al veel mooie stappen gezet om teksten voor iedereen in Nederland begrijpelijk te maken. Zo kent Nederland een heuse Ambassadeur Heldere Taal, een initiatief om binnen gemeentes duidelijker te communiceren. En de Week van de Alfabetisering zet ieder jaar in september dit onderwerp met bijna duizend activiteiten door het hele land op de kaart.
Laaggeletterdheid aanpakken
Belangrijk, want zo lezen we op de site: ,,Onze maatschappij functioneert beter als iedereen kan meedoen. Laaggeletterdheid is niet alleen een persoonlijk probleem, maar een probleem van ons allemaal.’’ In het voorjaar van 2019 zal minister Van Engelshoven plannen toelichten voor de vervolgaanpak laaggeletterdheid vanaf 2020.
Ook jij kunt je inzetten voor begrijpbare taal
Waarom snijden we dit onderwerp aan? Ook voor bedrijven is het van groot belang dat de teksten die je zakelijk inzet op een geschikt taalniveau geschreven zijn, zodat deze voor iedereen te begrijpen zijn. Of dat nu op jouw website, intranet of in brieven is. Daarom geven we je vijf tips:
Controleer je taalniveau
Een nogal logische tip, zo lijkt het. Toch worden er nog vaak genoeg woorden gebruik die niet iedereen (voldoende) begrijpt. Denk dan aan woorden als ofschoon of ontvankelijk. De leestool van Accessibility checkt voor jou op welk taalniveau jouw tekst is geschreven. In totaal zijn er 6 taalniveaus: A1 is heel eenvoudig, C2 het moeilijkst. Onthoud dat 8 van de 10 mensen teksten op B1-niveau begrijpt.
Gebruik woorden die iedereen kent
Twijfel je alleen over de leesbaarheid een bepaald woord? Op de website zoekeenvoudigewoorden.nl zie je of een woord op de woordenlijst taalniveau B1 en A2 staat. Zo niet? Zoek dan een eenvoudigere variant van het woord.
Zoek naar een makkelijk alternatief
Ga je voor desalniettemin of toch? Voor sanctie of straf? De website synoniemen.net van Arjen van Kol is dé plek waar je eenvoudigere varianten van honderden woorden kunt vinden. Je krijgt bij het intikken van een woord eerst uitleg wat het woord betekent, en daaronder vind je talloze alternatieve omschrijvingen. Handig!
Volg een cursus met collega’s
In welke branche je ook werkt: begrijpbare teksten schrijven is in deze tijd van informatieovervloed meer nodig dan ooit. Femke Manger geeft namens Tekst 2000 en B1 praktische trainingen om bedrijven daarbij te helpen. Femke: ,,Een tekst, in welke vorm dan ook, hoeft niet altijd vriendelijk te zijn, maar moet een oplossing bieden voor degene die je aanschrijft. Wees dus proactief en leef je in in je klant.’’ Lees hier een interview met Femke over haar training.
Word taalvrijwilliger
Wil je je ook buiten werktijd inzetten om laaggeletterden verder te helpen? Ga dan in jouw buurt aan de slag als taalvrijwilliger. Je begeleidt dan bijvoorbeeld een deelnemer een-op-een als taalmaatje. Of je geeft samen met een docent les aan een groepje.
Sofie Vermooten
Sofie Vermooten deed na haar studie Journalistiek ruim vijf jaar ervaring op in de Nederlandse bladenwereld als redacteur en projectmanager. Voor Tekst 2000 / B1 blogt Sofie over digitalisering én geeft ze praktische tips op het gebied van contentcreatie.