Mijn lieve thermostaat maakt het huis aangenaam warm, net voordat ik het koud krijg. Hij heeft geleerd wanneer ik thuis ben en welke temperatuur op welk moment ik het prettigst vindt. Ook heeft het ding al door wanneer ik ga slapen en opsta. Fijn, zo’n ding dat leert.
Het is niet onze eerste ‘robot’ die het leven iets simpeler maakt. Al zo’n drie jaar kruipt, botst en piept er een stofzuiger door ons huis. Doen we niets voor. We hebben het alleen verteld op welke dagen en tijden gestofzuigd moet worden, en het beestje doet z’n rondje.
Deskundigen voorspellen dat de komende jaren meer robots langzaam hun weg in ons huis en hart weten te vinden. Iedere keer als ik dat lees, krijg ik er steeds meer zin in: nooit meer de was opvouwen of de kattenbak leegscheppen. Het leven wordt alleen maar prettiger met robots.
Toch wordt niet iedereen direct gelukkig van het vooruitzicht. Wetenschappers zoals Stephen Hawking en experts op het gebied van kunstmatige intelligentie ondertekenden in januari 2015 een open brief, waarin werd opgeroepen voorzichtig met zelfdenkende machines om te gaan. Ze kunnen ons namelijk niet alleen helpen, maar ook schaden.
Of, zoals het parlementslid van de EU, Mady Delvaux, het eerder deze maand verwoordde: ,,We moeten voorkomen dat robots mensen gaan overheersen.’’ Zij wil regels voor zelfdenkende robots. Want als zij straks ook kunnen denken, leren en aanpassen, zijn wij niet meer de enigen.
Leren en aanpassen zijn fundamentele menselijke gaven, volgens auteur Martin Ford. Kunstmatige intelligentie, robots die voor zichzelf kunnen nadenken, vormen volgens hem daarom een bedreiging. ,,Het gaat niet meer alleen over de vervanging van spier- of rekenkracht, maar van ons denkvermogen,” zegt Ford tegen de Volkskrant.
En als een robot straks een beter denkvermogen heeft dan wij, is het nog maar de vraag wie straks jouw werk doet. Zo is er zelfs al een systeem dat artikelen kan schrijven op basis van louter data. De maker schepte in 2015 al op dat in 2030, 90 procent van de journalistieke stukken geschreven wordt door computers.
Maar zover is het gelukkig nog niet. Vorig jaar versloeg een computer weliswaar de wereldkampioen van het complexe spel Go, maar er liggen nog genoeg uitdagingen voor onze e-vrienden. Het spel StarCraft bijvoorbeeld. Of een potje poker.
Tot die tijd zullen de ‘domme’ robots nog overal tegenaan botsen.
Tony Jacobs is freelance journalist en webredacteur. Hij studeerde journalistiek in Utrecht, waar hij woont en werkt. Sinds 2014 werkt hij voor Tekst 2000 / B1 aan allerlei uitdagende projecten. Vanaf 2016 blogt hij ook voor Tekst2000/B1 over digitalisering in het onderwijs, communicatie en apps. Zijn vrije tijd besteedt hij aan hardlopen, mindfulness en het leren van de Japanse taal.