Blog, website, copywriter. In mijn dagelijks leven gebruik ik te pas en te onpas, maar niet altijd bewust, veel Engelse woorden. Dat heeft zo z’n gemakken, maar is de verengelsing van onze taal echt nodig? Daar zijn de meningen over verdeeld.
In deze blog vind je een aantal serieuze en minder serieuze cases waarin de verengelsing de overhand krijgt.
1. Op de werkvloer
‘Heeft het Competence Center de benchmark en targets gehaald op basis van onze Key Performance Indicators?’ Tijdens menig vergadering – natuurlijk eerder meeting genoemd – lijkt onnodig Engels taalgebruik de standaard. Denk maar eens aan woorden als leading, commitment, back on track, copyright, en nog héél veel meer.
Dan hebben we het nog niet eens over functienamen die vandaag de dag spannend klinkende Engelse varianten kennen. Tekstschrijvers zijn copywriters, verkopers Sales Managers en een financieel directeur heet Chief Financial Officer.
Vaagtaal (dat zich inzet tegen woorden en uitdrukkingen die onduidelijk, dubbelzinnig, misleidend, overbodig of storend zijn) noemt het aanstel-Amerikaans. Hun stelregel: is er een Nederlands alternatief, gebruik dat!
Een fantastisch voorbeeld van heel veel aanstel-Amerikaans taalgebruik op de werkvloer is hun blog I hate Mondays, dat tevens laat zien dat een Nederlands alternatief vaak voorhanden is.
2. In advertenties
T-Mobile vroeg zich dit jaar in één van hun campagnes zich af: ‘Why limit gaming tot je woonkamer?’ en ‘Why limit waar je werkt’? We snappen ‘m wel – de mogelijkheden van het internet via T-Mobile zijn blijkbaar eindeloos – maar echt lekker leest het niet. Ach, misschien bleek de Nederlandse variant van de internationale Why limit-campagne minder pakkend te zijn.
En wat dacht je van een lekkere treatmentbehandeling van de plaatselijke kapper? De Facebook-pagina Onnodig Engels taalgebruik verzamelt dagelijks meer fantastische voorbeelden waarin bedrijven behoorlijk de Engelse plank misslaan.
3. In het onderwijs
Veel opleidingen in Nederland hebben Engels ingevoerd als voertaal. Met name masteropleidingen worden in het Engels gegeven. Zo hopen onderwijsinstellingen buitenlandse studenten te trekken – en die leveren meer collegegeld op. Tevens wordt het gezien als goede voorbereiding op het werkveld dat zich net als de onderwijsinstellingen steeds verder internationaliseert.
Een paar cijfers: 69 procent van de masteropleidingen op Nederlandse universiteiten is tegenwoordig geheel Engelstalig. Van de economiemasters is dat zelfs 88 procent, bij gedrag en maatschappij twee op drie. Technische masters zijn bijna voor 100 procent in het Engels. En hoe handig ook voor later op de wereldwijde arbeidsmarkt, over deze internationalisering is niet iedereen even enthousiast, zo lees je in dit NRC-artikel.
4. Op sociale media
Dan zijn er nog de bekende Engelse afkortingen waar je over struikelt op sociale media zoals #TGIF (Thanks God It’s Friday) en #YOLO (You Only Live Once). Laten we eerlijk zijn: de populaire Engelstalige hashtag als #TGIF levert natuurlijk meer likes op dan #gelukkighetisvrijdag.
Want heb je een openbaar profiel op bijvoorbeeld Instagram, dan zullen volgers van over de hele wereld je vinden. Het zoekverkeer op Instagram is nou eenmaal groter in het Engels dan het Nederlands, oftewel: deze search tool zorgt voor een hogere engagement.
En het #-tekentje voor al die afkortingen noemen we natuurlijk ook geen hekje, maar een hashtag. Waarom? Tja, het klinkt toch wat cooler (ah, daar gaan we weer!) en het zit inmiddels enorm ingebakken in ons taalgebruik op sociale media.
5. Op het Eurovisie Song Festival
Anders dan misschien gedacht, is het onnodig Engels taalgebruik allerminst een trend van de laatste jaren. Al in 1999 startte het meldpunt onnodig Engels taalgebruik. Na hun oprichting kreeg de stichting veel aandacht in de media, nadat het Eurovisie Songfestival de vrije taalregel weer had ingevoerd en Nederland een Engelstalig liedje inzond (Marlayne Sahupala zong ‘One good reason’).
Dat veranderde de sfeer van het ooit zo folkloristische zangfestijn, waarbij je eerder van 95 procent van de liedjes geen idee had waar ze over gingen. Volgens Jan Roukes van de Stichting Nederlands is dit slechts één van de talloze voorbeelden van de verengelsing van onze samenleving.
Volgens Roukes bevat onze taal inmiddels 7000 overbodige Engelse woorden. Aftersun moeten we ‘nazonmiddel’ noemen, updaten is actualiseren en e-mail kan ook gewoon netpost heten. Maar als je dit zo leest, valt het mij toch op hoe die verengelsing is vernederlandst. Snap je het nog?
Wat vind jij, is het Engelse taalgebruik interessant en een waardevolle toevoeging aan onze Nederlandse taal, of vind je het irritant? Let me know! Ook leuk om te lezen:
- Ook al doen mensen nog zo hun best, steenkolen Engels zoals ‘make that the cat wise’ blijft fijn voer voor lachbuien. 18 hilarische, foute voorbeelden vind je in dit lijstje van Upcoming.
- Kom je niet op het Nederlandse woord voor crowdfunding? De site vindpunt.nl geeft ruim 15.000 Nederlandse vervangers van ruim 7000 Engelse leenwoorden.
Sofie Vermooten
Sofie Vermooten deed na haar studie Journalistiek ruim vijf jaar ervaring op in de Nederlandse bladenwereld als redacteur en projectmanager. Voor Tekst 2000 / B1 blogt Sofie over digitalisering én geeft ze praktische tips op het gebied van contentcreatie.