Glashelder en eenvoudig schrijven is niet het motto van iedere ambtenaar. Daarom zet de Nederlandse overheid taalcoaches in om gemeenten, provincies, waterschappen en andere overheidsinstanties te helpen communiceren. Zodat iedere burger ambtelijke brieven kan begrijpen. Wij geven tips hoe ook jij eenvoudiger kan communiceren.
Drie miljoen voor begrijpelijke teksten
De Rijksoverheid trekt drie miljoen euro uit voor de Direct Duidelijk Brigade, een team van 100 experts, taalcoaches en taalambassadeurs.
Die brigade gaat ambtenaren helpen de meest verstuurde teksten te verbeteren zoals brieven, formulieren, folders of webteksten.
Onbegrijpelijke ambtenarentaal
Voor wie twijfelt of zo’n taalbrigade nodig is: ,,Als de belastingplicht in de loop van het belastingjaar eindigt, bestaat aanspraak op ontheffing van de afvalstoffenheffing over de resterende maanden van dat heffingstijdvak, gelegen na de beëindiging van de belastingplicht.” Begrijp jij wat hier staat? Dat kan – en moet! – stukken duidelijker.
Leesniveau schrikbarend laag
Femke Manger geeft namens Tekst 2000 / B1 praktische trainingen om klanten en gemeenten te helpen begrijpelijke teksten te schrijven. ,,Het leesniveau van de meeste mensen is schrikbarend laag,” zo vertelt ze. ,,Om een idee te geven: met leesniveau B1 kan 95% van de Nederlanders prima overweg. Maar B1 is niet heel veel meer dan de kop van de Telegraaf. Alle teksten die je leert op een HBO of universitaire studie zijn op niveau C1&2.’’
Het gaat niet alleen om moeilijke woorden
Femke: ,,Of een tekst goed is of niet, baseer je niet alleen op de structuur. Of op het gebruik van makkelijke woorden. Voorop staat je kernboodschap. Veel bedrijven willen te veel vertellen in een tekst, waardoor die hoofdboodschap niet overkomt. Is dat klantgericht? Ik vind van niet. Een tekst, in welke vorm dan ook, hoeft niet altijd vriendelijk te zijn, maar moet een oplossing bieden voor degene die je aanschrijft.’’
Hoe communiceer je duidelijk?
De website duidelijketaal.nl legt dat uit als volgt: je houdt rekening met je lezer, kiest een persoonlijke benadering, zorgt ervoor dat de taal begrijpelijk is en ondersteunt die taal met beeld. Ieder bedrijf of organisatie kan deze tips toepassen:
- Bekijk deze checklist voor teksten Geef bijvoorbeeld uitleg als een moeilijk woord of vakterm in je tekst écht nodig is.
- Volg deze schrijftips Doe niet moeilijk als het ook makkelijk kan en trek tijd uit voor een laatste controle.
Maak een complexe boodschap simpel
Tekst 2000 / B1 geeft dus trainingen aan schrijvers om het B1-niveau in de vingers te krijgen. Ook als de boodschap of het onderwerp complex is. Onze trainers geven je graag nog een paar gratis tips mee:
- Begin snel met je kernboodschap De ontvanger van je tekst moet direct weten wat er van hem wordt verwacht. Ook je directe collega, die misschien wel 100 mails per dag krijgt, wil z’n e-mail snel kunnen scannen.
- Volg een training met je team Je bent niet alleen als je moeite hebt om begrijpelijk te schrijven. Femke Manger: ,,De opgedane kennis kun je vervolgens direct in de praktijk brengen.’’
- Controleer het taalniveau van jouw teksten Maak daarvoor gebruik van een tool als WizeNote. Dergelijke technologie bepaalt automatisch het leesniveau van jouw tekst en geeft suggesties voor verbetering.
- Vermijd lange zinnen Door lange, ingewikkelde zinnen raak je de lezer kwijt en verdwaalt hij of zij in een wirwar aan woorden.
- Gebruik eenvoudige synoniemen Check of een woord waarvan je twijfelt of het helder of juist te moeilijk is om voor iedereen te begrijpen op ishetb1.nl of zoekeenvoudigewoorden.nl
Kom je er toch zelf niet uit?
Of heeft jouw organisatie een zetje in de goede, heldere richting nodig? Annemarie Cooper / +31638743979 en Gaby Stetter / +31629581193 hebben de beste taalcoaches in huis die ruime ervaring hebben in het geven van taaltrainingen aan gemeenten.
Sofie Vermooten
Sofie Vermooten deed na haar studie Journalistiek ruim vijf jaar ervaring op in de Nederlandse bladenwereld als redacteur en projectmanager. Voor Tekst 2000 / B1 blogt Sofie over digitalisering én geeft ze praktische tips op het gebied van contentcreatie.