Pesten op school. Bijna iedereen is er weleens mee in aanraking gekomen. Misschien werd je gepest of was je zelf de pestkop. Misschien was je alleen getuige. Naar gelang de duur en de intensiviteit kan pesten verregaande gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind, en een klein deel zal de negatieve gevolgen zelfs op latere leeftijd nog ervaren.
Het slechte nieuws is dat pesten nog altijd bestaat en het leven van veel schoolgaande kinderen moeilijk maakt. Het goede nieuws is dat in een onderzoek van Onderwijs in Cijfers een daling van dit nare fenomeen is geconstateerd. Het aantal kinderen dat maandelijks of zelfs wekelijks wordt gepest daalde tussen 2014 en 2016 van 14 procent naar 10 procent, zo luidt de conclusie. Reden tot blijdschap, al voegt de stichting er vanzelfsprekend aan toe: ‘Elk kind dat wordt gepest is er één te veel’.
Over de reden van de daling kan gediscussieerd worden. Het afnemen van pesten op school is in lijn met de trend van de eveneens dalende criminaliteitscijfers in de westerse wereld. Voor staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker is het echter een klare zaak: ,,Deze cijfers laten zien dat je verschil kunt maken, als je op school maar actief en serieus aan de slag gaat.’’
Dekker kan heel goed gelijk hebben. Enigszins voorspelbaar is zijn reactie wel: het was namelijk onder zijn toezicht dat er enkele jaren geleden een plan van aanpak werd opgesteld om van scholen een zo veilig mogelijke leeromgeving te maken. Het speerpunt van deze aanpak is dat scholen bij wet werden verplicht om pesten aan te pakken. De nadruk ligt op preventie; voorkomen is immers beter dan genezen.
Bestrijden van pesten kan op verschillende manieren, maar uiteraard is de eerste stap het opmerken en bespreekbaar maken van het probleem. Slachtoffers kunnen hulp krijgen om zelf weerbaar te worden, en ook de daders kunnen met aandacht en zorg weer op het goede pad komen. Ook door het probleem in de klas bespreekbaar te maken kan de sfeer worden verbeterd. Wanneer de overheid, leraren, ouders, en uiteraard ook de kinderen de handen ineen slaan om een beter sociaal milieu te creëren, daalt het aantal pesters nog meer.
Frank Kool studeerde Psychologie en Filosofie in Rotterdam. Sinds enkele jaren is hij werkzaam als copywriter en blogger, onder andere voor DutchReview. Voor Tekst 2000 / B1 blogt Frank over innovaties in onderwijs en technologie en de manier waarop wij leven zullen veranderen.