Het Van Dale Woord van het Jaar 2020 is anderhalvemetersamenleving. Ik moet zeggen: er zijn jaren geweest dat ik me minder herkende in de uitslag van deze verkiezing. Anderhalvemetersamenleving is in 2020 bedacht én ingeburgerd en typeert in zesentwintig letters de samenleving die we ons een jaar geleden niet voor konden stellen.
Minder spectaculair, maar ook een goede samenvatting van het afgelopen jaar, is het woord online. Nog nooit werd er zo massaal online onderwezen, gewerkt, geborreld, vergaderd, gevierd, gesport, geshopt en gequizd.
Tekst 2000/B1 heeft al jaren oog voor de digitale mogelijkheden. Wij werken aan online-uitgaven en stemmen met collega’s af in online meetings. Of werken we aan online uitgaven en vergaderen we in onlinemeetings?
De taalvraag van vandaag: hoe schrijf je samenstellingen met online?
Net als moeilijk en leuk is online een bijvoeglijk naamwoord dat je kunt gebruiken om iets te zeggen over een zelfstandig naamwoord dat volgt, bijvoorbeeld: de moeilijke klus. Bijvoeglijke naamwoorden schrijf je los van het zelfstandig naamwoord. Dus in principe schrijf je ook online los van het woord dat volgt: online bestelling.
Maar online is niet zomaar een bijvoeglijk naamwoord. Je zou het haast vergeten, maar dit bijvoeglijk naamwoord is natuurlijk een Engels leenwoord. En daarvoor geldt dat het in samenstellingen toch vaak aaneen wordt geschreven. Niet in alle gevallen natuurlijk. Maar korte en veelgebruikte samenstellingen worden vaker aan elkaar geschreven, bijvoorbeeld onlinewereld en onlineversie. Eventueel kun je er dan een koppelteken tussen zetten om het wat leesbaarder te maken (online-uitgave). Combinaties van online en een werkwoord zijn overigens wél altijd twee woorden: online vergaderen.
Los of aan elkaar is dus eigenlijk een kwestie van feeling houden met de ontwikkelingen in de (anderhalvemeter)maatschappij. Nu online het nieuwe normaal is geworden, zal je het woord steeds vaker aan een ander woord vast geschreven zien worden. Dus als we als bedrijf trendsetting willen zijn: schrijf (of beter typ) online lekker zo veel mogelijk vast aan dat zelfstandig naamwoord.
Nu ben jij aan de beurt. Test jouw taalgevoel met deze taalvraag!
Florijn Hoekstra
Florijn studeerde Engelse Taal- en Letterkunde in Leiden en is sinds 2012 werkzaam als redacteur bij Tekst 2000 / B1 voor verschillende opdrachtgevers.