De kop van de NOS loog er afgelopen weekend niet om: ‘minderbegaafden gevaar op web’. Jongeren met een lichte verstandelijke beperking zouden vaker slachtoffer én dader zijn van seksueel misbruik via sociale media en cyberpesten dan andere jongeren. Inmiddels zou zelfs bijna 80 procent van de huidige problemen met licht verstandelijk beperkte jongeren verband houden met hun gebruik van sociale media. Begeleiders en hulpverleners van woonprojecten, scholen, GGZ en politie maken zich zorgen en trekken aan de bel.
Kennisnet, adviseur op het gebied van onderwijs en ICT, kwam met een rapport naar buiten waaruit bleek dat deze zogezegde lvb-jongeren slecht weten om te gaan met smartphones en het gebruik van social media. Leerkrachten in het speciaal onderwijs, begeleiders en hulpverleners pleiten voor speciaal lesmateriaal voor deze doelgroep. Jongeren krijgen namelijk wel een smartphone van hun ouders, maar weten niet hoe ze er mee om moeten gaan. De ouders van deze kinderen hebben vaak zelf ook een beperking.
De gevaren op het internet onder lvb-jongeren variëren volgens het rapport van het vertonen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tot het pesten van andere jongeren en elkaar aanzetten tot handelen in drugs. Deze jongeren reageren vaak heel impulsief en doen snel mee met een groep. Door de problematiek van lvb-jongeren lopen situaties sneller uit de hand en komen zij eerder in moeilijkheden.
Volgens onder andere zorginstelling Amerpoort en Orion, een Amsterdamse aanbieder van speciaal onderwijs, ligt de oplossing in het aanbieden van speciaal lesmateriaal over dit thema. Op die manier hebben niet alleen de hulpverleners en docenten maar ook de jongeren zelf handvatten om verstandiger en bewuster gebruik te maken van het internet.
Want het internet is nu eenmaal een gevaarlijke wereld. Mensen kunnen onder valse voorwendselen contact met je zoeken, een illegale website is zo aangemaakt en zelfs politieke kwesties worden via het internet uitgespeeld (denk aan de videoboodschappen die IS om de zoveel tijd de wereld instuurt om president Barack Obama angst aan te jagen). Zelfs afgestudeerde, werkende volwassenen trappen wel is in de valkuilen van het internet. Laat staan jongeren die iets meer moeite hebben om situaties in perspectief te plaatsen.
Het verbieden van internetgebruik onder lvb-jongeren is geen optie. Ook zij zullen in de toekomst meer en meer afhankelijk worden van het internet en dit wellicht voor hun werk ook moeten gebruiken. Dus in plaats van verbieden is het ‘kwaad’ bestrijden een veel betere aanpak. Als Orion in samenwerking met Amerpoort speciaal lesmateriaal weet te ontwikkelen om de minderbegaafden wegwijs en bewust te maken in ‘cyberspace’, dan is dat alleen maar van toegevoegde waarde op de al bestaande lesmaterialen. En Tekst 2000 BV zal te zijner tijd met groot enthousiasme en plezier helpen bij de invoer en uitwerking van dit lesmateriaal!
Noortje Beumer is redacteur en projectmanager bij Tekst 2000 / B1.