‘Werken’ wordt strikt gedaan van 9.00 tot 17.00 uur, vier dagen per week en voor een groot deel op laptops. Uiteraard kun je snipperdagen opnemen. Thuis langer doorwerken, daar doen ze liever niet aan. Klinkt als de ideale baan? Helaas. Deze fijne voorwaarden zijn bedoeld voor leerlingen van vijf middelbare Scholen voor Persoonlijk Onderwijs (SvPO).
De eerste vestiging van de ‘gedroomde school’
Die opende zeven jaar geleden in Kapelle. Dit jaar brengen nieuwe locaties in Utrecht en Amsterdam het totaal op vijf. En er is toestemming van de overheid om nog eens vier scholen te starten. Bijzonder is dat je op deze scholen de voordelen van een privéschool krijgt, voor de prijs van regulier onderwijs. Klassen bestaan uit maximaal zestien leerlingen en er komen slechts tachtig leerlingen per schooljaar bij. Dat kleinere klassen vele korte- en langetermijnvoordelen kennen voor zowel leerling en leraar, bewijst ook dit artikel van De Correspondent maar weer eens.
Grondleggers van SvPO’s
Dat zijn Misha van Denderen en zijn vrouw Suzan Polet. Als filosoof en econoom werkte Van Denderen onder meer als ict’er voor de Belastingdienst, de politie en gemeenten. Prettige organisaties om voor te werken, ‘omdat er veel te verbeteren valt aan werkwijzen en effectiviteit’. Maar, zo ondervond hij zelf in de praktijk, nergens bleek de ruimte voor verbetering zo groot als in het onderwijs. Zijn blauwdruk voor de ideale school kenmerkt zich onder meer door een efficiëntere planning, meer digitaal werken én snijden in managementlagen en dus kosten.
Wat maakt deze scholen anders dan anders?
Je zou kunnen zeggen dat het onderwijs op SvPO’s bijna bedrijfsmatig wordt benaderd. Minder bureaucratie zorgt hier voor een hogere leskwaliteit. ‘We hebben geen managementlagen, geen systeembeheer en een heel klein bestuur,’ zegt Polet daarover in het Parool. Ook zijn er geen roostermakers: elke vestiging werkt met hetzelfde lesrooster, zonder tussenuren. Er zijn geen teamleiders, maar schoolleiders hebben verschillende scholen onder zich. Kern van het verhaal: organiseer je school zo dat je zo min mogelijk overhead en administratie hebt en zo veel mogelijk tijd overhoudt om les te geven.
Het resultaat: beter onderwijs
Het geld en de tijd die over blijft wordt écht in leraren en lesuren gestopt. Door langere lessen in te plannen – zo’n 85 minuten per les – voldoen de scholen niet alleen makkelijk aan de verplichte normuren, ook krijgen kinderen in de onderbouw daardoor geen huiswerk mee. Want: het werk wordt al op school gedaan. In de bovenbouw krijg je dat wel, want je moet voor de universiteit of het hbo wel getraind zijn om thuis ook wat te doen. En behaal je als leerling goede resultaten? Dan maakt je als het ware kans op ‘promotie’ en kun je doorstromen naar een hoger lesniveau.
Wat zijn de voordelen voor leerling en leraar?
Die zijn er te over. Kleine klassen creëren persoonlijke aandacht. Mede hierdoor hebben SvPO’s het laagste percentage zittenblijvers in Nederland, namelijk minder dan 3 procent. Ook de werkdruk is lager dan op andere scholen. Want stress over het halen van de planning is er door de langere lesdagen bijna nooit. Ook het nakijkwerk is beperkt, met dank aan kleinere klassen en digitaal werken. Toetsen zijn er weinig; alle opdrachten die de leerlingen op hun laptop maken, komen direct in een computersysteem. Zo kunnen leraren en ouders constant kijken hoe de leerling ervoor staat.
Dit is geen hoogdravende onderwijsvisie
Er wordt namelijk gewoon gewerkt met bestaande methodes. Wel wordt er net als in het bedrijfsleven innovatief, slim en effectief gepland en georganiseerd. Een prettige lesomgeving voor zowel leraar als leerling is volgens de Onderwijsinspectie het gevolg. Ook de resultaten liegen er niet om.
Solliciteren maar
Een ander groot pluspunt: door de effectieve organisatiestructuur, kennen de klassen wel het karakter van privéonderwijs, maar blijven de scholen betaalbaar voor iedereen. Klinkt het je goed in de oren? Dan moet je als ouder snel online reserveren, want alleen dan wordt je op een first come, first serve basis uitgenodigd voor een open dag. Ja, zelfs de inschrijving lijkt voor toekomstige leerlingen welhaast een sollicitatieprocedure.
Sofie Vermooten
Sofie Vermooten deed na haar studie Journalistiek ruim vijf jaar ervaring op in de Nederlandse bladenwereld als redacteur en projectmanager. Voor Tekst 2000 / B1 blogt Sofie over digitalisering én geeft ze praktische tips op het gebied van contentcreatie.